Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu - shmyo@gelisim.edu.tr
Memnuniyet ve Şikayetleriniz için   İGÜMER
 Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu - shmyo@gelisim.edu.tr

Ortopedik Protez ve Ortez








 Nöroprotez Nedir?


İstanbul Gelişim Üniversitesi Ortopedik Protez ve Ortez Program Başkanı Öğretim Görevlisi Tuba Yıldız Nöroprotezler hakkında konuştu.


 Nöroprotez'in; Merkezi Sinir Sisteminde yaralanma ve hastalık sonrasında gelişen sinir yaralanmaları olan bireylerde hareket restorasyonu için kullanılan yardımcı gereçler olduğunu ifade etti. Bu sistemler sinyali üreterek, kaybolan motor fonksiyonu tamamlamak için sinyali ilgili bölgeye göndermektedir. Nöroprotezler, yaralanma sonrasında korunan biyolojik doku ve sensorimotor sistemler arasında bir bütünleştirme görevi görmektedir. Merkezi sinir sisteminin hasarlı motor yollarını geçerek, kas kasılması sağlamak için elektriksel stimülasyon kullanarak bir yol sağlamaktadır.

Nöroprotezlerin çalışma prensibi Fonksiyonel Elektrik Stimülasyonu (FES)’na dayanmaktadır. FES, merkezi sinir sisteminin duyumotor yolunu eksternal yolla aktive eden bir sistemdir. FES sistemleri nöroprotez aracılığı ile inme geçirenlerde motor fonksiyonlarda iyileşmeyi ya da Spinal Kord Yaralanması (SKY) sonrasında kavrama fonksiyonuna, ayakta durma becerisine ya da yürüyüşe destek olma amacı ile kullanılmaktadır.
Nöroprotezlerin FES temelinde yer alan bileşenleri;
1. Stimulatör ve kontrol eden bir sistem
2. Elektrotlar
3. Sensörler
4. Arayüz komutası olarak belirtilmektedir.
Nöroprotez sistemlerinin kontrolü cihaz üzerinde yer alan düğme ya da kumanda kolu aracılığı ile gerçekleşmektedir.  Günümüzde ise beyin-bilgisayar ve beyin-makine arayüzleri üzerinden yapılan çalışmaların hız kazanmasıyla birlikte kognitif seviyede etki eden sistemler tasarlanmıştır. Beyin-bilgisayar arayüzü programlarında kafatasına yerleştirilen elektrotlar aracılığı ile beyinden sinyal iletimi sağlanmakta iken; beyin-makine arayüzlerinde ise direkt olarak beynin ilgili bölgesi üzerine yerleştirilen elektrotların kullanılmaktadır. Özellikle stroke ve spinal kord yaralanması olan hastaların kavrama, tutma ve uzanma fonksiyonlarını yerine getirebilmeleri için uygulanmaktadır
Nöroprotezler inme geçiren ya da spinal kord yaralanması olan bireylerde kullanılabilmektedir. Paralize üst ekstremitede kavrama ve uzanma hareketleri; alt ekstremitede ayakta durma, adım atma ve yürüme için hareketlerin koordinasyonu nöroprotezler aracılığıyla sağlanabilmektedir.  Kişilerin günlük yaşam aktivitelerini devam ettirebilmeleri ve bireysel bağımsızlıklarını tekrardan kazanabilmeleri için nöroprotez uygulamaları son yıllarda popüler olan ve olumlu sonuçların alındığı güncel bir tedavi yaklaşımıdır.