15 Şubat 2021 Pazartesi
Değişen Yaşam Tarzı ve Varis
İstanbul Gelişim Üniversitesi (İGÜ) Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu (SHMYO) Öğr. Gör. Sibel Haklı, Türkiye’de COVID 19 vakalarının artmasıyla birlikte, salgının yayılmasının önlenmesi ve korunma amaçlı milyonlarca insanın evlere kapanmakta olduğunu belirtti.
Bu pandemi süreciyle yaşam tarzı değişmekte, insanlar evde daha fazla vakit geçirmekte ve bu süreç iyi değerlendirmek gerekmektedir. Egzersiz yapmadan hareketsiz kalınması durumunda, COVİD-19 virüsünden kaçarken varis tehlikesiyle karşı karşıya kalınabilir. Bilinenin aksine sadece uzun süre ayakta kalmak değil, hareketsiz kalmak da varise neden olmaktadır.
Özellikle bacaklarda meydana gelen, damarlarda işlevi bozulmuş valfler (kapaklar), damar duvarının esnekliğinin azalması, damarlarda kan birikmesi ve daha sonra genişlemesiyle varis oluşur. Varisli damarlar, bacağın genişlemiş kıvrımlı yüzeysel damarları olarak kabul edilir. Varis yetişkinlerin %40'ını etkilemektedir. Obez kişilerde ve ikiden fazla gebeliği olan kadınlarda daha yaygın görülmekle birlikte, patogenezinin çok faktörlü olduğu ve oluşumuna katkıda bulunan genetik ve çevresel faktörler bilinmektedir. Günümüzde yeni yaşam biçiminde en önemli nedenlerinden biri hareketsizlik, diğeri karbonhidrat ve yağ yönünden zengin beslenme tarzıdır. Bu yaşam tarzı devam ettiğinde problemin giderek ağırlaşmasına, sadece beden imajı olarak rahatsızlık veren varis bazen ilerleyerek daha büyük problemlere neden olabilmektedir.
Öğr. Gör. Sibel Haklı, varislerin; bacaklarda özellikle ayakta durmakla artan ağrı, uyuşukluk, geceleri oluşan kramplar, kaşıntı, ödem, ciltte renk değişikliği, damarların belirginleşmesiyle kendini gösterdiğini ifade etti. Yaşam kalitesini düşüren bu şikâyetlerin yanı sıra ölümcül hastalıklardan biri olan akciğer embolisi (Pulmomer Emboli) riski ile karşı karşıya kalınmakta olduğuna dikkat çekti.
Varisli damarların tedavisi için günümüzde cerrahiye kadar uzanan çeşitli teknikler kullanılmakta, varis çorapları önerilmektedir. Ama tüm hastalıklar için geçerli en önemli konu hastalığa yakalanmadan riski azaltmak, korunmaktır. Varis riskini azaltmak için sağlıklı beslenme tarzı geliştirmek ve bol su tüketmek, düzenli egzersiz yapmak, bacak damarlarının rahat olacağı bol kıyafetler giyinmek, hareketsiz özellikle uzun süre oturur pozisyonda kalmamak, sigaradan uzak durmak önem arz etmektedir. Zorlu bir dönemden geçtiğimiz bu pandemi sürecini en iyi şekilde en az sorunla geçirmemiz, bu yaşam tarzını benimsememiz ve uygun şekilde davranmamızla gerçekleşecektir.