İstanbul Gelişim Üniversitesi (İGÜ) Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu (SHMYO) Sağlık Kurumları İşletmeciliği Program Başkanı Öğr. Gör. Ebru Cengiz pandemiden korunmak için alınan toplumsal önlemler hakkında açıklamalarda bulundu.

Sosyal ilişkiler, özellikle COVID-19 pandemisi sürecinde olduğu gibi yüksek belirsizlik ve sıkıntıların yaşandığı, sosyal temasın stresörlere karşı bir tampon görevi görebildiği dönemlerde daha da önem kazanır.

Sosyal ilişkilerin kısıtlanmasının, insanların fiziksel ve ruhsal sağlıklarında önemli sonuçları olabilir. COVID-19 pandemisi, getirdiği hayati risklerin yanı sıra 21.yüzyılda benzeri görülmemiş sosyal izolasyon önlemlerinin yaygın olarak uygulanması nedeniyle insanların olağan sosyal yaşamlarında önemli değişikliklere yol açan küresel bir stresör olarak görülebilir. Virüsün yayılmasını sınırlamak için, çoğu ülke, uzun süreli sokağa çıkma yasaklarını da içeren çeşitli düzeylerde sosyal izolasyon önlemleri uygulamıştır. Ülkemizde de devlet kurumlarında çalışanların izinli sayılması, özel sektörde çalışanların mümkün olduğunca evlerden çalışmaya teşvik edilmesi, gönüllü sosyal izolasyon ve kısa süreli sokağa çıkma yasağı politikaları uygulanmıştır.

Basılı ve elektronik kaynaklarda, pandemi hakkında hükümetler, ulusal ve uluslararası sağlık kuruluşları tarafından yazılmış çok sayıda broşür ve bilgilendirme yazısı yer almaktadır. Ayrıca sosyal medyada da resmi verilere dayanan paylaşımların yanı sıra doğruluğu şüpheli birçok paylaşım yer almaktadır. Tüm bunlar, hastalığa karşı önlemleri artırmak ve yayılmasını engellemek gibi iyi amaçlarla yapılmıştır.
Devletlerin uyguladığı toplumsal önlemler arasında, önce 65 yaş üstü ve 20 yaş altı vatandaşlar için daha sonra tüm yaş grupları için sokağa çıkma kısıtlamaları, grup etkinliklerinin yasaklanması (düğün, nişan vb.), toplu taşımada oturma düzeninin seyrekleştirilmesi, okullarda, sinema, lokanta gibi mekânlarda, işyerlerinde kapanmaya gidilmesi spor etkinlikleri ertelenmesi, ardından etkinliklerin seyircisiz yapılması sayılabilir. Okulların kapatılmasıyla bireyler, uzaktan eğitim, sinemaların kapanmasıyla dijital platformlar, lokantaların kapanmasıyla gel-al servisleri ya da evden sipariş, işyerlerinin kapanmasıyla uzaktan çalışma alışkanlıkları kazanmıştır.  

Salgının hızlı seyretmesi ve yeni bir virüs olması nedeniyle insanlar tam olarak bilgilendirilememiştir. Pandeminin başlarında bulaş yollarının neler olduğu hakkında yapılan çalışmaların henüz netleşmemiş olması nedeniyle birtakım hatalar yapılmıştır. Örneğin insanlar kulaktan dolma bilgilerle virüse karşı etkili olduğunu düşündükleri yiyecek ve içecekler kullanmışlardır. Ancak bu bilgilerin zaman içerisinde hatalı olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca maske kullanımı konusunda ilk başlarda kullanmanın gerekli olmadığı yönünde yanlış bilgilendirilmeler yapılmıştır. Daha sonra maske kullanmanın bulaşı büyük oranda engellediği belirlenmiştir. Bulaşı engelleyen en önemli üç tedbirin ise maske, mesafe ve hijyen olduğu görülmüştür.