Sağlık Hizmetlerinde Blok Zincir Teknolojisi

Günümüzde artık sosyal medya, bankacılık uygulamaları ve gelişmekte olan sağlık teknolojileri ile bu alanlarda  kullanılmaktadır. Cihazların büyük miktarda veri üretilmesi sonucunda burada bulunan verilerin kayıt altına alınması gerekliliği her geçen gün  daha da önem kazanmaktadır.

Blokzincir protokolünün özgün bir şekilde ortaya koyduğu referanslı blok mekanizması, dağıtık ve kriptografik yapısı, bilgi saklamayı ve saklanan bilginin değiştirilemez hale getirilmesini kolaylaştırmaktadır. Geçmişe yönelik herhangi bir bilginin değiştirilmesinin neredeyse imkânsız hale getirilmesi, blokzincirin en güçlü yanlarınandan biri olarak kabul edilmektedir. Bunun yanında dağıtık yapısı ile tek merkeze yapılan ve sistemi sekteye uğratmayı amaçlayan saldırılara karşı da oldukça güçlü olduğunu söyleyebiliriz.

Blockchain, sağlık hizmetlerinde şimdiden büyük ilgi gören bir teknolojidir. BIS Research tarafından yayınlanan bir rapora göre, küresel sağlık hizmetleri pazarının blockchain harcamasının 2025 yılına kadar 5,61 milyar dolara ulaşması beklenmektedir. Blockchain teknolojisinin benimsenmesi, sağlık sektörünü, veri ihlali ile ilgili maliyetleri, BT maliyetlerini, operasyon maliyetleri, destek işlevi maliyetleri ve personel maliyetleriyle birlikte reçetesiz ilaç kullanımı konusunda dolandırıcılık ve sahte ürünlerde azalma  ile birlikte  2025 yılına kadar yılda 100-150 milyar dolarlık bir avantaj sağlayabileceği öngörülmektedir.

Blok Zinciri teknolojisi ile birlikte bir çok alanda yenilikçi ve sağlık kuruluşlarının işlevlerini artırıcı bir takım uygulama ve çalışmalarda hayatımıza katkı sağlamış bulunmaktadır. Bu alanlar içerisinde Healthcare Data Gateway projesi, hastaların kendi sağlık bilgisine kimin erişebileceğini kontrol edebilmesi üzerine kurulmuş bir konsept çalışması olarak,  FHIRChain ise, sağlık bilgisi üzerinde ortak çalışma (FHIR) prensibini, akıllı kontrat bazlı sağlık verisi paylaşımı açısından ele alarak geliştirilmiş bir blokzincir uygulamasıdır. Sağlık kayıtlarının etkin kullanımı ve veri bütünlüğünün sağlanması açısından bakıldığında,  MedRec ise ethereum tabanlı bir blokzincir protokolü uygulaması olarak karşımıza çıkmaktadır. Hastaların değiştirilemez sağlık verisi geçmişini yine hastaların onayları dâhilinde, farklı sağlık kuruluşlarıyla tedavi ve araştırma amaçlı paylaşımını hedeflemektedir. MyPCR ise çalışma alanı içerisinde yazılım güvenliği üzerine uzmanlaşmış Guardtime şirketi tarafından desteklenen blokzincir destekli bir platformdur. Bu alanda yapılan uygulama ve proje bazlı çalışmalarında her geçen gün arttığını görmekteyiz.
 
 Öğr. Gör. Serhat Kakı