Mikrobiyota nedir?

Kommensal, simbiyotik ve patojenik bakteriler, virüsler, arkealar ve ökaryotik organizma topluluklarından oluşur. Bu mikroorganizma toplulukları normal sağlıklı kişilerde olağan durumlarda hastalık oluşturmaz ve denge içinde canlılıklarını sürdürürler.  Normal floralar aynı zamanda vücudumuzun doğal direnç mekanizmalarından biridir. Normal flora; yaş, beslenme, hormonal durum, sağlık, kişisel hijyen gibi çeşitli faktörler tarafından belirlenen değişkenlik halindedir. İnsan yaşamı boyunca bu mikrobiyal popülasyon değişmeye devam eder.

İnsanlardaki enfeksiyonların çoğu tipik olarak hastaların normal mikrobiyal florasının üyesi olan mikroorganizmalar tarafından meydana getirilir; bu organizmalar normal olarak bulundukları yerde hastalığa yol açmazken, kan, steril dokular gibi bölgelere girecek olurlarsa hastalık tablosu oluşturabilirler. Aynı zamanda mikroorganizmaların dengede bulunduğu sayılarındaki azalma veya artma sonucu mikroorganizmalar arasındaki denge de bozulması sonucu da çeşitli rahatsızlıklar meydana gelir. Mikrobiyotadaki bu değişime disbiyoz denir. Bağırsak mikrobiyotasındaki disbiyozun, alerji, tip 2 diyabet, SSS hastalıkları, GİS hastalıkları, otoimmün hastalıklar gibi sonuçları olabilmektedir. Bağırsak mikrobiyatasında disbiyoza neden olabilcek faktörler; trans yağlar, işlenmiş, rafine ürünler, sigara, alkol, batı tarzı yüksek hayvansal protein ve yağlı beslenme ve özellikle antibiyotikler, kemoterapi ilaçları olarak sıralanabilir.

Gastrointestinal sistem disbiyozunun tedavisinde veya disbiyoz harici bağırsak florasının sağlığı için son yıllarda popüler bir çalışma konusu haline gelmiş olan probiyotik ve prebiyotiklerin kullanımı tavsiye edilmekte. Sindirim sisteminde belli sayılarda bulunan ve konakta yararlı etkiler oluşturan canlı mikroorganizmalara probiyotik denir. Probiyotik terimi, Yunanca kökenli bir kelime olup, ‘yaşam için’ anlamına gelir. Prebiyotikler ise, ince bağırsakta sindirilmeden direk kalın bağırsağa geçen ve bağırsaktaki bakterilerin çoğalmasını ve etkinliğini olumlu yönde etkileyerek konağın sağlığını da iyileştiren besin öğeleridir. Probiyotik ve prebiyotikler çeşitli gıdalar ile alınabilmekle beraber kapsül şeklinde preparatlar ile de temin edilebilir.