11 Şubat 2021 Perşembe
Covid-19, Uzaktan Eğitim ve Ergonomi
İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğr. Gör. Hüsniye Merve Karaağaç uzaktan eğitim sürecinde ergonomiden bahsetti.
Ergonomi terimi, Yunanca kökenlidir ve “ergon” (iş) ve “nomos” (natürel yasalar) kelime köklerinden oluşur. Uluslararası Ergonomi Derneği, ergonomiyi; bir sistemin diğer bileşenleriyle insan arasındaki etkileşimleri anlamayı hedefleyen bilimsel bir disiplin, çalışanın kendini iyi hissetmesi ve sistemin performansının mükemmel seviyeye getirilmesi için teoriler, prensipler, veriler ve metotlar ileri süren bir uğraşı, olarak tanımlamaktadır. Özetle ergonomi çalışma koşullarını insanın fizyolojik, psikolojik ve biyolojik gereksinimlerine göre inceler. Doğru poziyonda çalışmayı, gürültü, ışık, renk ayarlamasını yapar. Çalışma ve dinlenme sürelerini ayarlar.
Aralık 2019'da Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa sürede dünyaya yayılarak Dünya Sağlık Örgütü tarafınfan pandemi ilan edilen Covid-19 hastalığı nedeniyle, birçok ülke olağanüstü hal, çeşitli kurumların geçici süreyle kapatılması ve sokağa çıkma yasağı ilan etmiştir. Üniversitelerin ve okulların da kapanması ile öğrenciler evden eğitim görmeye başlamış ve böylece yaşama ve çalışma şeklimiz değişmiştir. Bu durum öğrencilerin daha inaktif olmasına yol açmış ve günün çoğunu bilgisayar başında oturarak geçirmeleri ile sonuçlanmıştır. Bu da yanlış oturma ve çalışma pozisyonlarına ve çeşitli ortopedik rahatsızlıklara yol açabilir.
Sandalye, çalışma ortamının en önemli unsurudur. Çalışma saatleri boyunca hemen hemen bütün ergonomik şartların iyi ya da kötüye doğru değişmesine neden olabilir. Kullanılan sandalye beli ve sırtı anatomik ve açısal olarak koruyarak destekleyebilmelidir. Sandalyeler, kişinin antropometrik ölçülerine göre ayarlanabilir olmalıdır. Kişi ayakta durduğu zaman diz hizası ile oturma tablası aynı hizaya gelmelidir. Oturma pozisyonunda ise dizler ile tabla arasında 8-10 cm mesafe olmalı ve bel desteklenmelidir. Ayaklar yer ile tam temasta olmalıdır, kalça ve diz fleksiyon (bükülme) açısı 90°den fazla olmamalıdır.
Önerilen koltuk yüksekliği 45 ile 53 cm, genişliği 36 ile 48 cm arasındadır. Dönebilen, yüksekliği ayarlanabilir, kolçaklı ve devrilmeye karşı güvenli 5 tekerlekli sandalyeler kullanılmalıdır.
Masa da kişinin antropometrik ölçülerine uygun olarak ayarlanabilmelidir. Özellikle masanın yükseklik ayarı çok önemlidir. Masanın eni yaklaşık 50 cm ve boyu 160 cm kadar olmalıdır. Sandalyeye oturulduğunda, el bilekleri nötral duruşunda olmalı, bilekte açılanma olmamalıdır. Ön kollar yere paralel olmalıdır.
Dirsekler kolçağın üzerinde ve vücuda yapışık olarak 90-100o açıda durmalıdır. Omuzlar gevşek tutulmalı, sırt doğal pozisyonunda durmalıdır.
Sırt desteği yeterince büyük olmalı ve omurganın doğal eğriliklerini desteklemelidir. Yine sırt desteğinin de kişiye göre ayarlanabilir olması gereklidir. Genel olarak, kişinin konforunu kolaylaştırmak ve omurgadaki yükü hafifletmek için, sırt açısı ayarlanabilir ve sırt desteği 90-120° aralığında olan sandalyeler tercih edilmelidir.
Tüm bu çalışma unsurlarına dikkat edilip çalışma ortamı düzenlendiği takdirde bireylerin üst ve alt ekstremite, omurga sağlığı korunacaktır. Ayrıca ev ortamında uzun süre bilgisayar başında oturmanın yaratacağı sıkılma, yorgunluk, motivasyon kaybı, konsantrasyon bozukluğu ve ağrı gibi olumsuz durumların azalması ve önlenmesi sağlanacaktır.
