Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu - shmyo@gelisim.edu.tr

Otopsi Yardımcılığı








 Pandemi Sürecinde Postmortem İncelemeler


Adli tıp uzmanları, otopsi işlemlerinde görev yapan sağlık çalışanları ölü muayene ve otopsi işlemlerini kişisel güvenlik tedbirlerinin alındığı koşul ve ortamlarda gerçekleştirmelidir. Tüm olgular öncelikle olası COVID-19 olgusu olarak değerlendirilmeli, yaklaşım bu doğrultuda sağlanmalıdır.


Adli tıp uzmanları, otopsi işlemlerinde görev yapan sağlık çalışanları ölü muayene ve otopsi işlemlerini kişisel güvenlik tedbirlerinin alındığı koşul ve ortamlarda gerçekleştirmelidir. Pandemi şartları ve hastalığın yayılma hızı dikkate alındığında tüm olgular öncelikle olası COVID-19 olgusu olarak değerlendirilmeli, yaklaşımı bu doğrultuda sağlanmalıdır.

Postmortem incelemelerde görev yapan adli tıp çalışanlarına

1.1. Enfeksiyonlara karşı korunma ve kontrol önlemleri ve solunum yolu sekresyonlarına karşı temas önlemlerinin alınabilmesi konusunda eğitim verilmelidir.
1.2. kişiselhijyen ve özellikle el hijyenin gibi hususların önemi vurgulanmalıdır.

Postmortem değerlendirmelerde “Adli Tıp Kurumu Morg İhtisas Dairesi” tarafından hazırlanmış yönergeler dikkatle uygulanmalıdır. Pandemi döneminde karşılaşılan ölümlerde, salgının gerçek boyutlarını anlamak ve salgına karşı etkili olabilecek tedbirler alabilmek için vakalara doğru tanıların konulabilmesi ve bulaş yollarının öğrenilmesi son derece önem arzetmektedir. Bu nedenle Sağlık Bakanlığı, Dünya Sağlık Örgütü ve CDC tarafından yayınlanan rehber ve algoritmalar incelenip uygulamaya konulabilir.

Dünya Sağlık Örgütü ve “Royal College of Pathologists”  göre SARS-CoV-2’un ölen kişilerden bulaş riskinin Kolera ve Ebola kadar yüksek olmadığı belirtilmiştir. Bununla birlikte ölü muayenesi ve otopsiler “tehlike grubu 3” (HG3) protokollerine uygun olarak önlem alınmalıdır.

Covid-19’un küresel olarak pandemiye dönüşmesi nedeniyle bütün ölüm olgularında SARS-CoV-2’un var olabileceği
göz önünde bulundurulmalıdır.
  • Ölümün meydana geldiği olay yeri  ve postmortem incelemelerin yapıldığı ortama giderken ulaşım sürecinden başlayarak gerekli kişisel korunma tedbirleri alınmalı, postmortem örnek alınması veya otopsi yapılması amacıyla bir merkeze yönlendirilme  ihtimaline karşı kullanılacak malzemeler hazır bulundurulmalıdır.
  • Ölümle ilgili bilgi toplama sürecinde ilgili kişilerle yapılan görüşmelerde kişisel tedbirler alınmalıdır.
  • Ön değerlendirmede (savcılık evrakı, yakınlarının ifadesi vb) Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulunun "OLASI VAKA" kriterleri göz önüne alınarak vakanın olası vaka olup olmadığı değerlendirilir.
  • “Olası vaka” kriterlerini taşıyan vakalardan Covid-19 için örnek alınır ve sonuçları çıkana kadar cenazeler bunu için hazırlanmış yerlere veya uygun bir merkeze nakledilir.