Tüm dünya ülkelerinde ciddi sağlık problemlerine yol açan koronavirus enfeksiyonu ilk kez 2019 yılında görüldüğü için Coronavırus Disease 2019 ( Covid19 ) olarak adlandırıldı.Çin’in Vuhan kentinden tüm dünyaya yayılan koronavirüs enfeksiyonu Türkiye’de ilk kez 11 Mart 2020’de görüldü ve anne adaylarımız için de endişe kaynağı oldu. Elimizdeki güncel verilere bakıldığında gebelikte Covid19 enfeksiyonu klinik seyir açısından normal populasyonla anlamlı bir fark göstermemektedir. Semptomatik vakalarda gebelerin semptomlarının şiddeti gebe olmayanlara benzerdir. Gebelerin %86’sı hafif, %9.3’ü ağır,%4.7 kritik olarak hastalığı geçirmiştir. Normal gebe olmayan Covid 19 pozitif popülasyonun %80’i hafif , %15 ağır, %5 kritik olarak hastalığı atlatmıştır.(TJOD web sayfası) Gebelikte Covid 19 enfeksiyonunda ateş, öksürük, boğaz ağrısı, miyalji, yorgunluk gibi hafif semptomlar olabildiği gibi pnömoni, akut respiratuvar sendrom, böbrek yetmezliği, çoklu organ yetmezliği gibi yoğun bakım gerektiren ağır semptomlar da görülebilir. Şiddetli hastalık için risk faktörleri taşıyan gebeler; 35 yaş üstü gebelikler, obezite, hipertansiyon, diabet, ileri evre astım gibi ciddi solunum yolu hastalığı olanlar, kronik karaciğer ya da böbrek hastalığı olanlar, immün süpresif ilaç kullananlar sayılabilir.
Gebelikte Covid19 enfeksiyonundan nasıl korunabiliriz?
Gebeler Covid19 enfeksiyonuna maruz kalmaktan kaçınmak için gebe olmayan kişilerle aynı tavsiyelere uymalıdır. Ellerini su ve sabunla en az 20 saniye boyunca yıkamalı, ellerini ağız burun ve gözlere dokundurmamalı, hapşururken tek kullanımlık peçete kullanmalı, zorunlu olmadıkça evden çıkmamalı , evden çıkılması gerektiğinde maske takmalı ve kalabalık ortamlardan uzak durmalıdır. Sosyal mesafe kuralları çerçevesinde diğer insanlara 2 metreden fazla yaklaşılmamalı, tokalaşılmamalı ve sarılmamalıdır. Para, asansör düğmesi, kapı zili gibi pek çok kişinin dokunduğu nesnelere dokunduktan sonra eller su ve sabunla yıkanmalıdır. Cep telefonu havlu bardak gibi kişisel eşyalar başkalarıyla paylaşılmamalıdır. Bu süreç boyunca kapalı ve havalandırılması olmayan ortamlarda bulunulmamalı, eve misafir kabul edilmemeli, uyku düzenine dikkat edilmeli, sağlıklı ve dengeli beslenmelidir. Gün boyunca en az 2 litre su içilmeli, yüksek riskli bölgelere seyahat edilmemeli ve gerekmedikçe toplu taşıma araçlarına binilmemelidir Gebelerimiz için Covid 19 enfeksiyonundan korumaya yönelik aşı uygulaması önerilmemektedir
Gebelik takipleri ne sıklıkta yapılmalıdır?
Covid19 Pandemisi ile birlikte özellikle hastane gibi kalabalık ortamlarda artan bulaştırıcılık riski nedeniyle, gebelere rutin takiplerinin azaltılmasını önerebiliriz. Normal seyreden gebeliklerde bu durum uygulanabilir, ancak yüksek riskli gebeliklerde anne ve bebek sağlığı ile ilgili problemler yaşayabiliriz . Sağlıklı bir gebelik takibi için ilk 12 haftalık dönemde ultrasonografi ile gebeliğin doğrulanması rutin tetkiklerinin ve birinci trimester tarama testinin yapılması, 22. gebelik haftasında ikinci düzey ultrasonografinin taramasının yapılması yeterli olarak kabul edilebilir. Bundan sonra takip sıklığı 34. haftaya kadar altı haftada bir, sonrasında ise hastanın durumuna göre 3-4 haftada bir görülmesi yeterli olabilir. Ancak anne adayının bu dönemde bebek hareketlerini çok sıkı takip etmesi, kendi kilo değişiklikleri ile karnının büyümesini izlemesi ve acil durumlarda hekimle iletişime girmesi önemlidir.
Gebelikte Covid 19 enfeksiyonu belirtileri ve tedavisi nasıldır?
Alınan tüm önlemlere rağmen anne adayının koronavirüs enfeksiyonuna yakalanması halinde semptomlara ve semptomların şiddetine göre takip ve tedavi planlanır. Semptomsuz Covid 19 gebelerde hastalık süresi boyunca aile bireylerini de evde koruyarak kendi kendine izolasyonu gerekir. Hafif semptomların görüldüğü vakalarda sıvı ve elektrolit dengesi sağlanır ve semptomlara göre tedavi uygulanır. Antiviral tedavi hafif olgularda güncel verilere dayanarak önerilmemektedir. Covid19 semptomlarının ağır görüldüğü anne adaylarında hastanede yatırılarak multidisipliner ekip tarafından tedavisi uygulanır
Gebelikte Covid 19 enfeksiyonu geçirenlerde gebelik ve yenidoğan sonuçları nasıldır ?
Covid 19 enfeksiyonu geçiren gebelerde konjenital anomali ,düşük yapma, ölü doğum oranlarında anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Ancak pnömoni geçiren gebelerde erken doğum ve sezaryan doğum sıklığının arttığı görülmektedir
Bugüne kadar Covid 19 enfeksiyonu geçiren gebelerden doğan yenidoğanların kanında veya burun sürüntülerinde ve plasentasında virus saptanmamıştır. Enfeksiyonu hafif geçiren annelerin maskeyle bebeklerini emzirmesi önerilmektedir.
